دکتر سید حسن امامی
زندگی نامه
دکتر سید حسن امامی، در سال ۱۲۸۱ (ش.) در تهران به دنیا آمد. پدرش امام جمعه و جماعت بود و به همین دلیل، پس از پایان تحصیلات مقدماتی در مدرسه پروکیمنیاژ که توسط روس‌ها اداره می‌شد، برای فراگیری علوم فقهی و دینی، ادبیات عرب، منطق و سایر علوم عالیه به حوزه علمیه نجف اشرف رفت و به درجه اجتهاد نائل آمد. پس از مدتی به منظور فراگیری علم حقوق نوین به سوئیس رفت (۱۳۰۷ ش.). پس از پنج سال اقامت و تحصیل در رشته حقوق خصوصی در دانشکده حقوق دانشگاه لوزان، در سال (۱۳۱۲ ش.) با ارائه پایان نامه خود تحت عنوان «اساس قضایی مهر در فقه شیعه اسلام» موفق به اخذ درجه دکترای حقوق شد.
در سال ۱۳۱۳ به ایران بازگشت و در مدرسه عالی حقوق و دانشکده معقول و منقول به تدریس تاریخ حقوق و حقوق اسلام پرداخت. در سال ۱۳۱۷ در تشکیلات دادگستری نوین به شغل قضایی منصوب شد. در سال ۱۳۲۳ ریاست کل دادگاه‌های شهرستان تهران را بر عهده گرفت. در سال ۱۳۱۷ در دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران به تدریس حقوق ثبت اسناد و اصول محاکمات حقوقی در مقاطع مختلف پرداخت. در سال ۱۳۳۶ دروس حقوق مدنی نخستین دوره دکترای حقوق را تدریس کرد. پس از چند سال تدریس درسهای حقوق مدنی و شرح قانون مدنی، به درخواست دانشجویان که به کتابهای مدون حقوق مدنی دسترسی نداشتند، برای تهیه کتابی در این زمینه به لوزان سوئیس سفر کرد. با فراغتی که در این سفر به دست آورد، شش جلد کتاب حقوق مدنی را براساس یادداشت‌ها، جزوه‌ها، کتابهای فقهی و حقوقی و منابع دیگر به رشته تحریر در آورد. این کتابها تاکنون بارها تجدید چاپ شده و هنوز هم یکی از اصلی ترین مراجع تدریس در دروس دانشگاهی حقوق مدنی به شمار می‌آید.
«ایشان اولین کسی هستند که حقوق مدنی را بصورت دوره ای تالیف کردند، هرچند قبل از ایشان برخی بودند که شرحی بر قانون مدنی داشتند اما بدین صورت که قانون مدنی که نه، در واقع حقوق مدنی را بصورت تحلیلی بنویسند، کسی نبوده است و این نبوغ و ابتکار ایشان را می رساند که بدون نمونه داخلی به این امر اهتمام ورزیدند و فقدان آثار علمی حقوقی را حل نمودند و فتح بابی شد برای دیگران که پس از وی به نوشتن روی آورند.»
دکتر امامی، پس از سالها تدریس و ریاست گروه حقوقی خصوصی و اسلامی دانشکده حقوق و انتخاب شدن به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۶، به درخواست خودش بازنشسته شد (۱۳۴۷ ش.)، اما گاهی در دانشکده حقوق دانشگاه ملی سابق (شهید بهشتی کنونی) تدریس می‌کرد.
«ایشان به حق، استادالاساتید بودند، در واقع دکتر امیر ناصر کاتوزیان ، دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی و دکتر مهدی شهیدی و دیگر اکابر دانشجوی ایشان بوده اند و راهنمای رساله های دکترای دکتر کاتوزیان و لنگرودی بر عهده ایشان بوده است. اگر بحث لقب باشد، به حق ایشان پدر حقوق ایران هستند، کسی که بر بقیه اکابر تأثیر گذاشته ولو دیگران در نظرات بعدی خود با ایشان مخالف باشند، ولی نمی‌توانند تأثیر وی بر خود را کتمان کنند، کما این که همیشه به احترام از ایشان یاد می کنند.»
دکتر سید حسن امامی ، در سال ۱۳۵۸ بر اثر بیماری سرطان و در حالی که در ماه‌های آخر عمر قادر به تکلم نبود و در اغما به سر می‌برد، در کشور سوییس چشم از جهان فرو بست. پیکرش در یکی از گورستان‌های این کشور به خاک سپرده شده است.