آشنایی با مقوله طلاق و انواع آن

طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می‌رود. طلاق معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که استحکام رابطه زناشویی از بین می‌رود و میان زوجین ناسازگاری و تنش وجود دارد. طلاق اجتماعی، تغییرات در دوستی‌ها و سایر روابط اجتماعی است که مرد یا زن طلاق گرفته با آن‌ها سر و کار دارد. طلاق روانی، موقعیتی است که از طریق آن فرد پیوندهای وابستگی عاطفی به همسرش را قطع کند و به تنها زیستن تن دردهد.

انواع طلاق
طلاق‌ها به دو دسته رجعی و بائن تقسیم می‌شوند و هرکدام ‏دارای جنبه‌های حقوقی مختلفی بوده و آثار متفاوتی را به دنبال دارند.
طلاق رجعی
طلاقی است از طرف شوهر که در آن شوهر در مدت‌زمان عده (مدت‌زمانی که زن بعد از طلاق یا ‏فوت شوهرش باید از ازدواج خودداری کند که سه ماه و ۱۰ روز است ) می‌تواند بدون نیاز به عقد دوباره به همسر خود رجوع ‏کرده و زندگی مشترک را از سر بگیرد.
طلاق رجعی، رابطه زوجیت را از بین نمیبرد مگر با انقضای مدت عده.
زن در مدت عده طلاق رجعی زوجه محسوب می گردد ومیتواند تا پایان عده بامرد در یک منزل زندگی کنند، در این زمان که حدود سه ماه (سه طهر) است مرد موظف به دادن نفقه ی زوجه می باشد. اگر در این مدت مرد به زوجه رجوع کند که دیگر طلاق منتفی است ودر صورتی که چنین نشود در پایان عده جهت طلاق و ثبت به دفترخانه مراجعه می کنند.
طلاق بائن
در این نوع جدایی مرد حقی برای رجوع کردن به همسر ‏خود در مدت‌زمان عده ندارد و چنانچه مرد بخواهد زندگی مشترک با همسرخود را از سر ‏بگیرد، باید تا انتهای مدت عده صبر کند و پس‌ازآن مجددا همسر سابقش را به عقد خود دربیاورد.‏
در مورد این نوع جدایی می‌توان این‌گونه عنوان کرد که تمام حقوقی که زن و شوهر در طلاق رجعی ‏نسبت به یکدیگر دارند، در این نوع طلاق از آن‌ها سلب و گرفته می‌شود.

انواع طلاق بائن
طلاقهای بائن متداول و مبتلا به عبارتند از:
طلاق زنی که هنوز باکره است (عدم نزدیکی زوجین که معمولا در دوره عقد است)
طلاق زن یائسه
طلاق خلع (طلاق از طرف زن یا طلاق زن مختلعه)
طلاق مبارات (این نوع طلاق همان طلاق توافقی است)
‏ طلاق خلع
طلاق خلع آن است که زن به‌واسطه کراهتى که از شوهر خود دارد در مقابل مالى که به شوهر ‏می‌دهد جدا شود، اعم از اینکه این مال دقیقا معادل مهر و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد.‏
طلاق خلع که از انواع طلاق بائن است، طلاقی است که در آن زن بنا به دلایلی، از زندگی با همسرش آنچنان خسته شده که حاضر است هر کاری بکند تا طلاق بگیرد مثلا از مهریه خود بگذرد و یا حتی مبلغی علاوه بر بخشش مهر به مرد بپردازد تا طلاق بگیرد.
درصورتی که زوجه در مهلت عده به آنچه که بخشیده یا بذل نموده تا طلاق بگیرد ، رجوع نماید ، طلاق از خلع به طلق رجعی تبدیل میگردد
در این صورت زوج هم میتواند به زوجه رجوع نماید و طلاق از بین برود ، مثل اینکه طلاقی صادر نگردیده .
طلاق مبارات
طلاقی است که در آن زن و شوهر هر دو از یکدیگر کراهت داشته باشند ولى در این صورت مالی ‏که زن به شوهر خود می‌دهد نباید بیش از میزان مهریه باشد.‏
لازم به توضیح است درصورتی‌که در طلاق خلع و مبارات، زن از آنچه که به مرد داده است پشیمان ‏شود و آن را دریافت نماید، طلاق به رجعی تبدیل می‌شود.‏
طلاق مبارات نام دیگر طلاق توافقی (طلاق مبارات و طلاق توافقی تنها یک نوع از انواع طلاق محسوب می شوند) است که در آن، طلاق از طرف هر دو یعنی زن و شوهر است. این نوع طلاق از دیگر طلاق ها شرایط بهتری دارد و زودتر صورت می پذیرد لذا زن برای آنکه مرد را راضی به طلاق توافقی کند از مهریه خود می گذرد.
طلاق توافقی
طلاق توافقی به‌طور خلاصه طلاق توافقی به طلاقی گفته می‌شود که زوجین به هر دلیلی تمایل دارند با تفاهم از هم جدا شوند هر توافقی که آنها در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت و ملاقات فرزند داشته باشند از نظر دادگاه محترم و قابل قبول خواهد بود. به عنوان مثال زوجین توافق می‌کنند زوجه مهریه را در قبال طلاق ببخشد یا کل آن رادریافت کند یا با شرایط توافق شده مهریه پرداخت شود یا حتی قسمتی از مهریه بذل و قسمتی دیگر پرداخت شود؛ بنابراین تمام موارد توافق در رای دادگاه منعکس خواهد شد و قابلیت اجرا دارد
شرایط و نحوه اجرای طلاق توافق
در حال حاضر در کشور ایران شرایط طلاق دچار تغییر شده و زوجینی که خواهان انجام طلاق هستند باید به سامانه نوبت دهی طلاق مراجعه نموده و با ثبت اطلاعات خود در این سامانه از مراکز غربالگری نوبت دریافت کرده و در زمان معین به مراکز غربالگری و همچنین مراکز مشاوره خانواده مراجعه نموده و مراحل اداری را به صورت کامل طی نمایند. بعد از آنکه مشاوره‌های لازم انجام شد باید گواهی عدم انصراف از طلاق از مراکز مربوطه دریافت شده، البته این گواهی در هنگام ثبت درخواست طلاق توافقی به دفاتر خدمات الکترونیک تحویل می‌گردد و دفاتر خدمات الکترونیک نیز دادخواست را ثبت کرده و به دادگاه خانواده ارائه می‌نمایند. مواردی که به آنها اشاره کردیم و فقط مربوط به طلاق توافقی بوده و در مورد طلاق‌های یکطرفه به شیوه کار طبق روال گذشته صورت می‌پذیرد. همچنین در صورتی که زوجین بنا به هر دلیلی تصمیم به طلاق توافقی به صورت غیرحضوری داشته باشند و تمایل نداشته باشند که در جلسات مشاوره و وقت دادگاه حضور پیدا کنند این امکان را خواهند داشت تا با وکلا و مشاورین ما ارتباط برقرار کرده و صفر تا صد فرایند اداری و دادگاهی خود را به ما بسپارند. کارشناسان و وکلای ما تجربه و مهارت بسیار بالایی داشته و در کمترین زمان ممکن به فرایند طلاق شما رسیدگی خواهند کرد.

طلاق عسر و حرج ( طلاق زنان)
عسر و حرج یکی از دلایلی است که زنان بر مبنای آن دادخواست طلاق می دهند و به معنای مشقت و سختی زندگی مشترک است. عسر و حرج یک موضوع کلی است و مصداق مشخصی ندارد بنابراین هر موضوعی که دادگاه تشخیص دهد باعث مشقت زن است مثل اعتیاد همسر و یا مسکر بودن آن عسر و حرج محسوب می شود و دادگاه رای به طلاق می دهد.
در طلاق عسر و حرج، شرایط سخت و جان فرسایی که برای زن پدید آمده است منجر به صدور حکم اجبار مرد بر طلاق می‌شود. در این طلاق نیازی به بذل مال نخواهد بود و مرد چاره‌ای به جز طلاق همسرش نخواهد داشت. چنانچه مرد از طلاق همسرش سر باز زند، این کار از طریق قانون و دادگاه خانواده پیگیری خواهد شد. لازم به ذکر است که طلاق عسر و حرج بائن محسوب می‌شود و مرد اجازه رجوع نخواهد داشت.
تبدیل شدن طلاق مبارات به طلاق رجعی
در طلاق مبارات که از انواع طلاق بائن است، مرد اجازه رجوع ندارد اما اگر زن بعد از طلاق به آنچه که بخشیده (مهریه بخشیده شده) رجوع کند و دادخواستی برای گرفتن آن ثبت کند طلاق تبدیل به طلاق رجعی خواهد شد و در این صورت مرد هم این حق را پیدا میکند که به زن رجوع کند. در نظر داشته باشید که این کار تنها در مدت عده قابل اجرا می باشد.
در هر حال طلاق مشکلات خاص خود را دارد وخیلی از افراد حاضر نیستند بار این مشکلات را به تنهایی به دوش بکشند بنابراین به شما پیشنهاد میکنیم با کمک گرفتن از بهترین وکلای خبره در زمینه طلاق از مؤسسه حقوقی ملک پور این مسیر پر فراز و نشیب را به راحتی و با کمترین تنشهای روحی و روانی به سرانجام برسانید. با ما تماس بگیرید.
طلاق.
سایر موارد طلاق زنان
زوجه میتواند در صورت حصول یک یا چند شرط از شروط عقد نامه ، با وکالتی که در عقد نامه ، زوج به زوجه اعطا نوده به دادگاه خانواده مراجعه و با اثباط شرط تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش( طلاق) را بنماید. در این نوع طلاق زوجه میتواند تمام حقوق خود را دریافت نماید.
شروط عقد نامه
۱ـ استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت ۶ ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تأدیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت ۶ ماه ایفا نکند و اجبار او به ایفا هم ممکن نباشد .
۲ ـ سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیرقابل تحمل نماید .
۳ ـ ابتلای زوج به امراض صعب‌العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره‌انگیز باشد .
۴ ـ جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد .
۵ـ ـ عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح ، منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد .
۶ ـ محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵ سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که مجموعا منتهی به ۵ سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد. در تمام این موارد، در صورتی حق طرح دعوای طلاق برای زن ایجاد می‌شود که حکم قطعی محکومیت شوهر صادر شود و مرد در زندان باشد.
۷ ـ ابتلای زوج به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی را برای زوجه دشوار نماید.
۸ ـ زوج ، زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند (تشخیص ترک زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است) و یا ۶ ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت کند .
ط ـ محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شؤون زوجه باشد. تشخیص این که مجازات مغایر با حیثیت خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است .
۹ ـ در صورتی که پس از گذشت ۵ سال ، زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
۱۰ ـ در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف ۶ ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود .
۱۱ـ ـ زوج بدون رضایت زوجه همسر دیگری اختیار کند یا به تشخیص دادگاه بین همسران خود به عدالت رفتار ننماید.
شرط انتقال تا نصف دارایی: تنصیف اموال بین زن و شوهر
یکی از شروط ضمن عقد رایج که در سال‌های اخیر در قباله‌های رسمی ازدواج منتشر می‌شود شرطیست که بر اساس آن شوهر تعهد می‌کند در هنگام طلاق -اگر طلاق به درخواست زن نباشد و طلاق به تشخیص دادگاه ناشی از تخلف زن از وظایف همسری و سوء اخلاق و رفتار او نبوده باشد – تا نصف اموالی را که در زمان زناشویی تحصیل کرده بر اساس نظر دادگاه به زن واگذار کند.
این شرط هرچند معتبر است و در واقع قوه قضائیه ایران متن آن را تنظیم کرده با اشکالات و ابهاماتی روبروست از جمله اینکه فقط حداکثر اموالی که شوهر به زن منتقل می‌دهد -یعنی نصف- مشخص شده و حداقلی تعیین نشده‌است. دوم اینکه شرط بر سر چیزی است که در زمان بستن آن وجود خارجی ندارد و شرط بر امر مجهولی که حتی مقدار و چگونگی آن را نمی‌توان تشخیص داد، از نظر برخی حقوق‌دانان و فقها باطل است. این شرط یک شرط صحیح وشرط فعل است لازم است که ذکر شود دارایی در حقوق شامل طلب (اموال موجود) و دین می‌شود. اگر این شرط در عقد قبول شود این اثر را دارد که در صورت طلاق زن در دیون مرد هم شریک می‌شود اما این مشکل مبنایی از اینجا ناشی می‌شود که این شرط از حقوق خارج به حقوق ما وارد شده‌است در حقوق خارج اساسابا وقوع عقد نکاح بین زوجین یک شرکت مدنی ایجاد می‌شود چون در حقوق خارج هیچ‌یک از زوجین مکلف نیستند که به تنهایی هزینه‌های معاش را تأمین کنند بلکه مشترکاً مکلف به تأمین هزینه‌های زندگی هستند بر خلاف حقوق ما که فراهم کردن هزینه‌های زندگی بر عهده مرد است در حقوق خارج زن حق نفقه ندارد. در حقوق خارج چه درآمد مثبت چه منفی دارایی مشترک زوجین است به همین خاطر وقتی نکاح منحل می‌شود شرکت مدنی هم منحل می‌شود وبا انحلال شرکت مدنی دارایی به نسبت میان زوجین تقسیم می‌شود. در حقوق اسلام زوجه هیچ تکلیفی نسبت به فراهم کردن هزینه‌های معاش ندارد و وقتی زوجه از این حیث تکلیفی نداشته باشد شرکت مدنی ای هم وجود نخواهد داشت به همین دلیل زن در اموال مرد شریک می‌شود نه دارایی و به نظر می‌رسد باید از لفظ اموال استفاده شود نه دارایی. علاوه بر این شرط مبتایی طرفین اموال است نه دارایی که هم شامل طلب و هم شامل دین می‌شود پس زن در اموال مرد شریک است.

به هر حال تنصیف آنست که چنانچه زوج اقدام به طلاق زوجه نماید در حالی  که به تشخیص دادگاه ، زوجه ناشزه نباشد ، زوجه در اموالی که در طول زندگی مشترک توسط زوج ایجاد شده است، با توجه به میزان مشارکت و نقش زوجه در بدست آوردن اموال و تاثیر وی تا ۵۰ درصد شریک و سهیم است و میتواند مطالبه نماید.

نکته حائز اهمیت اینکه ، احراز نشوز یا تخلف زوجه در امر طلاق ،پس از رسیدگی محکمه روشن خواهد شد و پس از آن است که زوجه میتواند مطالبه نماید ، هرچند گاهی ممکن طرح دعوی در حین رسیدگی به دعوی طلاق قابل تصور باشد ولی عملا اتخاذ تصمیم به بعد ار قطعیت موضوع طلاق موکول میشود.

چگونه طلاق بگیریم یا طلاق بدهیم.
هریک از زوج یا زوجه که قصد طلاق دارند ، ابتدا باید به دفتر خدمات الکترنیک قضایی مراجعه نموده ودر صورتی که ثنا ندارند در سامانه ثنا ثبت نام نمایند سپس عقد نامه و اسناد هویتی را در اختیار داشته باشند و آنگاه ، دادخواست طلاق را تقدیم نمایند و دلایل خود را مشخصا و واضح بیان نمایند .
پس از ثبت دادخواست در دفتر خدمات ، پرونده به دادگاه خانواده ( مجتمع خانواده) ارسال و پس از ثبت در شعبه رسیدگی کننده ، از طریق پیامک و سامانه ثنا اطلاع رسانی میشود و فرایند رسیدگی آغاز میشود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *